Web Ofsette Kullanılan Kağıt Çeşitleri
Web ofset baskı kağıtları için fazlaca çeşit olması sebebiyle ancak kabaca bir sınıflandırma yapılabilir. Sınıflandırma kriterleri olarak kağıttaki odun miktarı ve parlaklık unsurları alınabilir. Bu kriterler de örneğin odunsuz-odunlu-az odunlu-mat sıvanmış ve sıvanmamış olarak şekillendirilebilir.
Kağıt cinslerinin kısaltmalarının anlamları:
LWC: Low weight coated paper (düşük gramajlı sıvanmış kağıt)
HWC: Heavy weight coated paper (ağır gramajlı sıvanmış kağıt)
SC: Süper calendered paper (kuvvetli kalanda edilmiş kağıt)
WSOP: Web special offset paper (kalanda edilmiş natur kağıt)
B-STOFT: Ofset ve tifduruk için sıvanmamış, satine edilmiş doğal kağıt. (Selüloz, ağaç yongası ve dolgu maddeleri içerir)
LC: Light coated (hafif sıvanmış kağıt)
LLWC: Özellikle az sıvanmış kağıt -48 g/m2
ULWC: Ultra low weight coated paper =LLWC=çok hafif sıvanmış kağıt
SC-HSWO: Super calendered heavy special web ofset paper (süper kalenderlenmiş, yüksek gramajlı özel web ofset kağıdı).
LWC ile HWC kağıtlan arasındaki gramaj sınırı 70 gr/m2 civarındadır. Baskılarda kullanılacak kağıt cinsi ve kalitesi, matbaa mürekkep üreticileri için vazgeçilmez bir bilgi niteliğindedir. Zira kağıtta yolma olayı baskıda kullanılan mürekkeple doğrudan orantılıdır.
Yolunma, kağıt yüzeyi ile blanketin ayrıldığı noktada, kağıt muhteviyatının yolunarak blanket üzerinde toplanması olarak tarif edilir ve mürekkebin akıcılığına, kağıt yüzeyinin sertliğine, blanketin yüzeysel yapısına bağlıdır. Problemsiz bir baskı yapabilmek için mürekkebin akıcılığı ile kağıdın yolunma direncinin birbirine iyi uyum sağlamış olması gerekir.
ANA SAYFA
Web ofset baskı tekniğinde kullanılan mürekkep çeşitleri
Web ofset baskı tekniğinde bir kaç çeşit mürekkep kullanılmaktadır. Çok renkli ticari baskılarda Heat-Set (kurutmalı) mürekkepler, yarı ticari baskılarda özellikle kitap ve dergilerin, katalogların, rehberlerin baskılarında oksidasyon- polimerizasyon yolu ile kuruyan Quickset mürekkepler, gazete baskılarında Cold-Set (kurutmasız) emicilik esasına göre kuruyan mürekkepler kullanılır.
Heat-Set Mürekkepler Heat-set baskı mürekkepleri, ticari rotasyon baskı makinelerinde kullanılan bir mürekkep türüdür. Normal ofset baskı mürekkepleri fiziksel ve kimyasal kurarken, heat-set mürekkepleri sadece fiziksel olarak buharlaştıktan sonra kurumaktadır.
Heat-set mürekkeplerinde solventler yoktur. Solvent yerine çok sınırlı mineral yağlar kullanılmaktadır. Bunların buhar basınçları 20°C de 0.01 mbar civarında ve bazen daha altında, +50°C de ise 0.01-0.09 mbar civarındadır. Çünkü solventlerin kaynama derecesi çok daha düşük ve buhar basınçtan daha yüksektir.
Heat-set mürekkeplerinin yapısı, prensip olarak cold-set mürekkeplerin aynısıdır. Her iki mürekkep türü de yağlı, yüksek viskoziteli mürekkeplerdir. Heat-set mürekkeplerinde cold-set mürekkeplere nazaran daha fazla özel heat-set yağları bulunmaktadır. Oran olarak heat-set mürekkeplerinde % 20 ile % 45 arası heat-set yağları bulunmaktadır.
Web ofset baskı metodunda heat-set ve cold-set prensip olarak aynıdır. Fakat sıvanmış ve hafif gramajlı kağıtlarla, çok renkli baskılarda yüksek süratle baskı yapabilmek için heat-sette baskılı kağıt bir kurutucudan geçirilip, kağıt üzerindeki mürekkep tabakasının hızlı kuruması sağlanır. Kurutucuda baskılı kağıt yolu çok kısa süre hava ile ısıtılır ve akabinde soğutulur. Kurutucunun içinde heat-set yağlarının % 70-85'i buharlaşır. Kağıt yolu kurutucuyu terk ettikten sonra arta kalan yapışkan mürekkep tabakası kağıdın yüzeysel kuvvetleri tarafından çekilir. Kağıt yolu, kurutmanın ardından soğutma grubundan geçtikten sonra oksidasyon-polimerizasyon reaksiyonu ile baskı tamamlanır.
Quickset Mürekkepler Quickset mürekkeplerin yapısında yüksek kaynama noktasına sahip alkid mürekkep reçinesi mevcuttur. Baskı yapıldığında yağ ve solventin bir bölümü kağıt tarafından emilerek vernik ve mürekkep film tabakası üst yüzeyde kalır. Solvent ve yağın bir bölümünün kayıt tarafından emilmesi nedeniyle mürekkep viskozitesi aşırı olarak artar ve baskılı yüzeyde kuruma daha kısa sürelerde gerçekleşmeye başlar ancak bu sırada mürekkep kurumuş değildir. Yeni basılacak (üst üste) ikinci bir rengin basılmasına olanak verecek şekilde sertleşmeye başlar. Tüm renklerin üst üste basılmasından sonra oksidasyon yolu ile kurumaya geçer.
Kaplanmamış ve kuşeli kağıtlar için uygun mürekkepler olup, heat-set mürekkeplerin yağ buharının fazla olmasından dolayı katlamada oluşan mürekkep izleri, kabarma,yolma problemlerine Quickset mürekkeplerinde fazla rastlanmaz.
Cold-Set Mürekkepler Cold-set mürekkepler pürüzlü yüzeyli gazete kağıtlarının baskılarında kullanılırlar. Web ofset baskı sisteminde cold-set mürekkepler nüfuz ederek kururlar. Mürekkebin içindeki yağlar emici özellikteki kağıt tarafından emilir ve kuruma gerçekleşir. Sıvı emme yeteneği yüksek olan 1. 2. 3. hamur kağıtlar ve gazete baskısında kullanılan cold-set mürekkeplerin kimyasal oluşumları sık gözenekteki emici özellikleri kağıtların yapısına uygun hazırlanmaktadır. Normal tabaka ofset mürekkepleri fiziksel ve kimyasal olarak kururken cold-set mürekkepleri sadece fiziksel olarak kurumaktadır. Cold-set mürekkeplerinin yapısı, prensip olarak heat-set mürekkeplerinin aynısıdır. Her iki mürekkep türü de yağlı ve yüksek viskoziteli mürekkeplerdir.
Rotasyon baskı sistemi cold-set ve heat-set de prensip olarak aynıdır. Fakat sıvanmış ve hafif gramajlı kağıtlarda çok renkli baskılarda yüksek süratli baskı yapabilmek için heat-sette baskılı kağıt bir kurutucudan geçirilip kağıt üzerindeki mürekkep tabakasının hızlı sertleşmesi sağlanır. Kurutucuda baskılı kağıt yolu çok kısa bir süre sıcak hava ile ısıtılır, daha sonra hemen soğutulur. Kurutucunun içinde heat-set yağlarının % 70-85'i buharlaşmaktadır. Kağıt yolu kurutucuyu terk ettikten sonra arta kalan mürekkep tabakası, kağıdın yüzeysel kuvvetleri tarafından çekilmektedir. Kağıt yolu kurutmanın ardından soğutma grubundan geçtikten sonra oksidasyon-polimerizasyon reaksiyonu ile baskı tamamlanmaktadır.
Mürekkep Üretiminde Kullanılan Hammaddeler
Pigmentler Mürekkep yapımında kullanılan renk verici maddelerdir. Rotasyon baskı mürekkepleri DİN 16539'a göre pigmentlendirilir. Pigmentler üretici firmalardan çok ufak parçacıklar halinde sevk edilir. Bir pigmentin renk kuvveti parçacığının büyüklüğüne, tipine bağlıdır. Bir pigment parçacığının büyüklüğü 0.01 ile 0.1 mikron arasındadır. Bu pigment konsantrasyonları, mürekkebin renk tonuna göre % 10 ile % 25'ini teşkil etmekte ve maliyetin büyük kısmım kapsamaktadır.
Bağlayıcılar Bağlayıcılar, pigmentleri ve dolgu maddelerini dispersiyonlaşma sırasında iyice kaplayarak merdaneler üzerinden baskı ünitelerine iletilip, kağıt üzerine sıkıca tutunabilmelerini sağlar. Bağlayıcılar aynı zamanda viskozite, akış kabiliyeti, çekiş gibi mürekkebin reolojik özelliklerinin ayarlanmasında ve ofset baskı makinelerinde hazne suyu etkisi altında çalışabilmesinde rol oynar. Bağlayıcılar, reçinelerin madeni yağ veya bitkisel yağlar (soya yağı, bezir yağı vb.) içinde pişirilmesi ile elde edilen çözeltilerdir.
Dolgu Maddeleri Karma pigmentler olarak da adlandırılan parçacıklar renkli pigmentler gibi karıştırılırlar. Görevleri ise :
-Renk tonlarının açılması
-Viskozitenin ayarlanması
-Sıçrama ve silinmeyi önleme olarak sıralanabilir.
Dolgu maddelerinin bazıları tebeşir, betonite ve silikatlardır.
Madeni Yağlar Madeni yağlar hidrokarbonlardan meydana gelmiş bileşimlerdir. Dairesel ve zincir bağlanılan olarak ikiye ayrılabilir. Zincir tipi bağlantılı hidrokarbonlar Olefin ve Parafin olarak, dairesel bağlantılar ise Naften ve Aromat olarak isimlendirilirler. Yağın yapısal özelliklerine göre madeni yağlar; Naftenik, Pararinik veya Aromatik yağlar olarak nitelendirilir. Ticari rotasyon baskı makinelerinde kullanılan mürekkepler de yalnızca Naftenik madeni yağlar kullanılır.
Madeni yağların baskı mürekkebi içerisindeki görevleri:
-Katı bağlayıcı maddelerin çözülmesini sağlamak
-Çekiş, viskozite gibi reolojik verileri ayarlamak
-Mürekkebin merdaneler üzerinde dengelenmesini sağlamak
-Kurutma ünitesine girince buharlaşmak
Bütün bunların yanı sıra madeni yağlar, kurutma fırınına girdiklerinde az bir enerji karşısında kısa sürede mürekkepten uçarak yok olabilme özelliği taşımalıdırlar. Bu uçuculuk özelliği mümkün olduğunca baskı ünitelerinde etkisiz kalmalıdır. Madeni yağların baskı sırasında uçması, mürekkebin çekişini arttırdığından yolunmalara ve mürekkep muhteviyatının kauçuk üzerinde birikmesine neden olabilir.
Heat-set mürekkeplerin imalinde kullanılan madeni yağlar yalnız bu iş için özel olarak üretilirler. Hemen hemen renksiz ve kokusuz rafine edilen bu yağların buharlaşma noktalan, arıtılma sistemlerine göre:
-240 °C ve 270 °C
-260 °C ve 290 °C
-270 °C ve 300 °C olarak sınıflandırılır.
ANA SAYFA